Пра што размаўлялі падчас медыятоку на тэму прафвыгарання журналістаў

У Міжнародны дзень шчасця, 20 сакавіка, Прэс-клуб зладзіў медыяток “Прафесійнае выгаранне журналістаў”.  Спікерамі выступілі рэдактарка сайта “Заўтра тваёй краіны”, сябра Камісіі па этыцы ГА “БАЖ” Марына Загорская, заснавальніца Прэс-клуба Юлія Слуцкая, крызісны псіхолаг Кацярына Цюхай, галоўны рэдактар сайта citydog.by Сяргей Сахараў,  журналістка (асвятляе судовыя працэсы для tut.by) Кацярына Барысевіч, прадзюсар “Белсата” Аляксей Мінчонак, намесніца галоўнага рэдактара “Камсамольскай праўды ў Беларусі” Вольга Анцыповіч, бізнесмэн, у мінулым брэнд-менеджар, журналіст БДГ і газеты “Імя” Ілля Прохараў, кіраўніца Школы мастацтваў для дарослых, раней — рэдактарка сайта la-strada.by, кіраўніца інфармацыйнага напрамку таварыства “Зялёная сетка” Кацярына Ганчарова.

У заходніх краінах журналісты “выгараюць” праз працу ў гарачых кропках, праз напісанне складаных тэкстаў на сацыяльную тэматыку. З Беларусі мала хто ездзіць на вайну, але здараюцца свае катклізмы: разгон мірных акцый, выбух у метро… Апісанне беларускіх сацыяльных праблем таксама патрабуе шмат псіхалагічных высілкаў, асабліва калі працуеш не са статыстыкай, а з жывымі людзьмі.

Заснавальніца Прэс-клуба Юлія Слуцкая падзялілася сваімі назіраннямі: наведваючы заходнія рэдакцыі, яна заўважыла, што прадстаўнік медыя там можа рабіць значна большы аб’ём працы, чым сярэднестатыстычны беларускі журналіст, і не “выгараць”. Чаму так? Заходні журналіст мае магчымасць росту, можа сысці ў іншую рэдакцыю, атрымаць Пулітцараўскую прэмію ўрэшце рэшт. Юлія Слуцкая бачыць беларускую праблему ў адсутнасці развітага медыярынку. Нават самыя таленавітыя журналісты рэдка карыстаюцца цікавымі вялікімі формамі падачы матэрыялу, бо яны даволі праца-, часа- і сродказатратныя.

Беларускі журналіст робіць пераважна адно і тое ж, выкарыстоўваючы стандартныя формы і арыентуючыся на вялікую колькасць матэрыялаў.

Шмат думак гучала пра працу з героем, што варта шукаць баланс: “цяжкія” гісторыі, канечне, варта падаваць з эмацыйным складнікам, але прапускаць праз сябе бясконца, думаць пра іх удзень і ўначы не трэба. Не забывацца, што журналіст усё ж не псіхолаг і дапамагае герою не сваім спачуваннем, а напісаннем тэкста, які можа выклікаць нейкую рэакцыю. А можа і не выклікаць. Так, на жаль, таксама здараецца, і лепш да гэтага маральна падрыхтавацца загадзя.

Рэдактарка “Заўтра тваёй краіны” Марына Загорская раіць пасля “цяжкай” размовы з героем артыкула не сядаць у грамадскі транспарт, а прайсціся пешкі ці нават прабегчыся, каб “разгрузіць” галаву. Глядзець па сваім стане: можа, не варта адразу сядаць за напісанне тэкста, лепш троху “адысці”.

Падчас медыятока гучала шмат карысных парадаў, спікеры дзяліліся ўласным вопытам і вопытам сваіх калег. Мадэратарка Ала Шарко падсумавала: варта звяртаць увагу на свой стан, займацца нейкай фізічнай дзейнасцю, каб “пераключыцца”, мець хобі. З боку кіраўніцтва, канечне, файна было б мець у кожнай рэдакцыі псіхолага, які мог бы заўважыць сімптомы псіхаэмацыйнага выгарання журналістаў на ранніх этапах. Але пакуль гэта нездзяйсняльна, супрацоўнікаў трэба заахвочваць, хваліць, накіроўваць у цікавыя камандзіроўкі, здымаць залішнюю нагрузку, прымаць прэвентыўныя меры, даваць магчымасць мяняць тэматыку, шукаць “свае” фарматы, весці ўласныя праекты.

Істотна, каб журналіст адчуваў абароненнасць з боку рэдакцыі, меў пачуццё еднасці з калегамі. Вось гэта “Ты не адзін, у іншых падобныя праблемы” можа вельмі дапамагчы. Калі захварэлі — дайце сабе час пахварэць.

Магчымасць прафесійнага росту, напэўна, ключавы фактар у Беларусі, які б мог перадухіліць выгаранне і затрымаць журналіста ў сваёй сферы. Бізнэсовец Ілля Прохараў і кіраўніца Школы мастацтваў для дарослых Кацярына Ганчарова, якія раней працавалі ў журналістыцы, таксама адзначалі гэты аспект, калі распавядалі, чаму памянялі сферу прафесійнай дзейнасці.

Не варта забывацца пра адпачынак (штодзённы, штотыднёвы і штогадовы) і не баяцца ў час звярнуцца да псіхолага. Пачуццё гумару ратуе шмат у якіх сітуацыях. У той жа час, не варта забывацца, што эмацыйнае выгаранне — гэта хвароба, унесенная ў Міжнародны класіфікатар, і калі вы заўважылі яе сімптомы, то ігнараваць не варта.

Крыніца: Алена Ляшкевіч для baj.by, фота Алены Ляшкевіч