Спіс годных, але малавядомых фільмаў, падборка музеяў, у якія варта патрапіць, Instagram, які збірае кніжныя топы ад вядомых беларусаў. Гэтым выпускам мы завяршаем наш цыкл «Не пра працу», спадзяемся, камусьці мы дапамаглі знайсці сваю асабістую хвіліначку супакою. Усе папярэднія выпускі можна знайсці вось тут.
Фота з асабістага архіва Каці Барушка
Мяне пужае заходняя тэндэнцыя падкрэсліваць, як кожны крута і доўга адпачывае. Клопат пра сябе гэта зараз новы від крутасці. Але дазволіць яго сабе могуць толькі вельмі прывілеяваныя. А гэта дакладна не я. Таму, калі ўжо не выважу, стараюся проста знаходзіць на працягу дня нейкія якары: гарбата ва ўлюбёным кубку, мемасы паглядзець ці старыя сямейныя фотачкі, музыку на рэпіце паслухаць.
Калі мяне зусім накрывае, іду ў кафэ. Хай тое будзе самая танная талерка супа, але думка, што мяне нехта зараз накорміць, суцяшае і падтрымлівае.
Магу выйсці на паўгадзінны шпацыр і вельмі павольна ісці, шукаць прыгажосць навокал.
Кажуць, ёсць сем відаў адпачынку – фізічны, ментальны, эмацыянальны, сэнсарны, крэатыўны, сацыяльны і духоўны. І важна рабіць свой адпачынак разнастайным. Па шчырасці, часта так задзяўбуся, што хапае сіл толькі на «пазаліпаць» у Instagram (назавем гэта крэатыўным адпачынкам). Але стараюся час ад часу рабіць рознае – спортам займацца, з сябрамі сустракацца, хадзіць на барахолкі, проста сядзець у цішыні.
Фота з асабістага архіва Каці Барушка
Я добра сябе адчуваю ў пэўным раскладзеным у часе працоўным рытме, з невялікімі паўзамі на працягу дня. Хаця па сваёй прыродзе мне больш падабаецца працаваць у рэжыме аўрала – перыяды інтэнсіўнай працы і працяглага аднаўлення. Але я заўважыла, што калі я кіруюся гэтай сваёй прыродай, шмат справаў застаюцца не зробленымі, асабліва тыя, якія не выклікаюць натхнення і не прыносяць асалоды. Таму я звычайна намагаюся працаваць ва ўзважаным роўным тэмпе, тады ўвечары мне дастаткова ўмоўна гарбаткі і кніжачкі.
А вось калі працую ў аўрале, каб выключыць рэжым баявой гатоўнасці, мне трэба некалькі гадзінаў фізічнай актыўнасці і адзінота. І «шахнуць» чырвонага.
Фота з асабістага архіва Каці Барушка
На кнігі маю час толькі на выходных, бо люблю пагрузіцца ў працэс хаця б на гадзіну. Але гэта святое, вельмі бараню гэты час ад усялякіх пільных справаў. Прама ламае, калі не пачытаю.
Чытаю ўсё, што зацікавіць, і доўга, бо раблю нататкі. Перачытваю рэдка, але да пэўных думак ці цытат магу вяртацца гадамі.
Добра зайшлі «Цынкавыя хлопчыкі» Святланы Алексіевіч. Хаця я планавала праглынуць яе за выходныя, чытала ў выніку ледзь не месяц. Але дзеля разумення цяперашняй вайны, чалавечай прыроды на вайне – вельмі дапамагае. Кайфанула ад «Таямнічай гісторыі Біллі Міллігана» Дэніэла Кіза, зараз прадзіраюся праз «Банальнасць Зла» Ханны Арэндт.
Гляджу на свой спіс і разумею, што нейкі ён дэпрэсіўны. Але мяне кранаюць і натхняюць тыя кнігі, дзе сярод безнадзейнасці і жорсткасці чалавечага існавання знаходзіцца месца для міласэрнасці і кахання.
Калі трэба проста ўключыцца ў кнігу без высноваў і роздумаў, чытаю Агату Крысці. Але такое апошні раз здарылася пару гадоў таму.
Серыялы я гляджу, каб адключыць мозг. Вось проста каб паржаць. Гляджу анімацыю – «Вялікі рот», «Саўс Парк». Але часам хапае сілаў толькі на «Сэкс-адукацыю», «Зямлю вачыма Канк» і «Чорнае Люстэрка».
Агулам, для мяне кіно – сацыяльная з’ява, не люблю глядзець у адзіноце, лепш разам перажываць гэты досвед. Нядаўна з дачкой глядзелі анімэ «Сшытак смерці», кайфанулі. Увогуле, люблю са сваімі дзецьмі глядзець мульцікі або серыялы пра прыроду.
Апошні поўнаметражны мой фільм – польскі «Мужыкі» або «Сяляне» па кнізе Нобелеўскага лаўрэата па літаратуры Ўладзіслава Рэйманта. Проста нейкі эстэтычна-псіхалагічна-творчы аргазм. Во дзе пераключылася, пра ўсе трывогі забылася. Спадзяюся, атрымае «Оскара».
Нядаўна цалкам адпачыла ў аднадзённай вандроўцы ў Бяла-Падляску. Проста цёгалася па горадзе і назірала за жыццём. Магу атрымаць асалоду ад любога падарожжа, гэта мая супермоц.
Фота з асабістага архіва Каці Барушка
Некалі я сабе зрабіла спіс рэчаў, якія мяне радуюць. Спачатку ў ім быў мо дзясятак пунктаў, а зараз іх ледзь не сто. Радуюць паходы на блашыныя рынкі, часам малюю (дрэнна, але ў кайф), люблю танцаваць, гатаваць па новых рэцэптах (калі ёсць час).
Вельмі люблю быць са сваімі дзецьмі і мужам. Але не тады, калі трэба аднаго пакарміць, другога памыць, на мэйл адказаць, ў краму зганяць. А вось такі якасны супольны час: настолкі, маляванне, шпацыры.
Люблю ездзіць на трамваях і на ровары, збіраць восеньскае лісце. Пра сяброў не кажу, для мяне яны – не адпачынак, а падстава існавання.
Фота: Яўген Ацецкі
Ужо доўгі час я жыву па прынцыпе «work hard – play hard» Нават на трэнінгу па прафілактыцы выгарання я працавала. Таму можна ўпэўнена сказаць, што пераключацца мне складана.
Сапраўды адключаюся толькі ў паездках, асабліва там, дзе няма мабільнай сувязі і Wi-Fi. За гэта (і не толькі) люблю паходы ў горы. Сёлета ўпершыню патрапіла ў грузінскія горы, і Грузія скарыла маё сэрца. Але з усіх месцаў больш за ўсё хочацца вярнуцца ў Гімалаі.
Гімалаі. Фота з асабістага архіва Віялеты Саўчыц
Выехаць на тры-чатыры дні кудысьці – ужо перазагрузка. Люблю Балтыйскае мора, лес і сучаснае мастацтва. Езджу на біенале ў Венецыю, а падчас падарожжаў абавязкова заходжу ў галерэі і музеі. Нядаўна ў Парыжы наведала выставу канцэптуальнай французскай мастачкі Сафі Каль і новы музей калекцыі Франсуа Піна ў будынку Біржы (La Bourse de Commerce) – невідавочная галерэя, але вартая.
Выстава Сафі Каль. Фота з асабістага архіва Віялеты Саўчыц
Мая вялікая любоў – кнігі. А ў эміграцыі гэта яшчэ і новая кантрабанда. Цяпер абрастаю новымі кнігамі, набываю шмат папяровых і паабяцала сабе спыніцца, пакуль не прачытаю тое, што назбіралася апошнім часам у маёй бібліятэцы.
У вольны час вяду блог пра «літаратуру падчас апакаліпсісу» «Экслібрыс». Цяпер у мяне ніколі няма думкі «што б пачытаць?», бо рэкамендацый ад цікавых людзей – мора, і спіс рэгулярна папаўняецца.
Апошнім часам чытаю тэксты аўтарак-жанчын у жанры аўтафікшн. Магу парэкамендаваць кнігі леташняй Нобелеўскай лаўрэаткі Ані Эрно («Падзея», «Годы», «Сваё месца», «Памяць дзяўчыны» і іншыя), «Храналогію вады» Лідзіі Юкнавіч, «Замі: як па-новаму пісаць маё імя» Одры Лорд, «Bluets» і «Арганаўты» Мэгі Нэльсан, паэзію Вальжыны Морт і Віславы Шымборскай.
У маім асобным топе – кнігі «Па што ідзеш, воўча?» Евы Вежнавец і «Шэпт» Сяргея Лескеця.
Яшчэ вельмі падтрымала кніга Віктара Франкла «Сказаць жыццю: “Так!” Псіхолаг у канцлагеры» – у перыяд, калі зусім нічога не чыталася. А цяпер я чытаю «базу» з серыі «хатняй бібліятэкі беларуса» – «Наглядаць і караць. Нараджэнне вязніцы» Мішэля Фуко.
Фота з асабістага архіва Віялеты Саўчыц
Серыялы амаль не гляджу, бо яны засмоктваюць. За гэты год паглядзела толькі апошні сезон «Sex Education» і пачынаю пераглядаць «Twin Peaks» Лінча – проста таму, што прыгожа. З гульнявога кіно сёлета гляджу і пераглядаю фільмы любімых рэжысёраў: Трыера, Ван Карвая і Джармуша.
Але апошнім часам мне больш падабаецца дакументальнае кіно.
Яшчэ мяне расслабляюць сілавыя трэніроўкі (а дакладней – калі трэніроўка сканчаецца, трапляеш у такі стан, дзеля якога ўсё і робіцца). Добра дапамагае плаванне – гэта ў пэўным сэнсе медытацыя для мяне. У гэты час нельга зазірнуць у тэлефон, таму ты цалкам адключаешся. Калісьці я нават хадзіла ў басейн пяць разоў на тыдзень, але ў Вільні з гэтым складана.
Таксама добра бадзёраць доўгія шпацыры (для ментальнага здароўя). Ну, і, вядома, псіхатэрапія
Фота з асабістага архіва Яўгена Шапчыца
Мой працоўны графік з большага раўнамерна размяркоўваецца на ўвесь той час, які я не сплю, а паняцце «выходныя» для мяне досыць умоўнае.
Чытаю апошнім часам няшмат – ужо больш за год чытаю «Сабакі Эўропы» Бахарэвіча, з месяц таму пачаў перавыданне «Мяне няма» Валянціна Акудовіча, падпісаўся на часопіс ад беларускіх папулярызатараў навукі «PAMYŁKA».
Серыялы гляджу спарадычна. З апошніх, якія запомніліся,– два сезоны «Белага лотаса» – крыху левацкая сатыра пра сацыяльную няроўнасць, а таксама фільм на тую ж тэму – «Трохкутнік смутку».
Яшчэ вельмі люблю дакуменальны камедыяйны серыял «Карысныя парады ад Джона Ўілсана» пра звычайныя акалічнасці жыцця ў шалёным Нью-Йорку.
Фота з асабістага архіва Яўгена Шапчыца
А далей проста мой спіс любімых малавядомых фільмаў:
Усе фільмы напісаныя сцэнарыстам Чарлі Каўфманам (але не рэжысёрскія працы).
Яшчэ я люблю кампутарныя гульні, але ім я часу прысвячаю яшчэ менш, чым Бахарэвічу. Ва «The Outer Worlds» я пачаў гуляць яшчэ да рэвалюцыі – у 2019 годзе, а скончыў толькі пару тыдняў таму. Але часам бывае з сям’ёй «рубімся» на X-box у гульні на кааперацыю.
Фота з асабістага архіва Яўгена Шапчыца
Вандроўкі – мая слабасць. Акрамя Еўропы, мы з жонкай пабывалі ў экзатычным Тайландзе, Арабскіх Эміратах, Іярданіі. Летась з сям’ёй пашчасціла амаль год пажыць у адным з самых сонечных і гарачых месцаў на планеце – у штаце Арызона, ЗША, там, дзе Вялікі Каньён і 15-мятровыя кактусы Saguaro. І канешне мы скарысталіся магчымасцю і павандравалі па іншых штатах.
Кожны тыдзень атрымлівай на пошту: якасныя магчымасці (гранты, вакансіі, конкурсы, стыпендыі), анонсы івэнтаў (лекцыі, дыскусіі, прэзентацыі, прэс-канферэнцыі) і карысны кантэнт
